در واقع قلب یک سیستم تبرید می باشد زیرا عمل آن مکش گاز از اواپراتور و رانش به طرف کندانسور می باشد.در یک سیستم تبرید تراکمی، کمپرسور با ایجاد اختلاف فشار لازم، جریان مبرد را از یک قسمت سیستم به قسمت دیگر برقرار میکند که این فشار درقسمت مکش ضعیف و در قسمت رانش قوی می باشد.کمپرسورهای مورد استفاده در انواع مختلف تولید می شوند.
عملکردی مشابه سیلندر و پیستون خودرو داشته که با هربار رفت و برگشت پیستون، مقداری از گاز مبرد موجود درمحفظه کمپرسور به داخل سیلندر مکیده شده و تحت تراکم قرار گرفته و با فشار به داخل سیستم هدایت میشود.
دراین نوع کمپرسورها با گردش ۳۶۰ درجه ای تیغه ها، عمل مکش و کمپرس ماده مبرد انجام میگیرد، بدین ترتیب که وقتی گاز از دریچه ورودی وارد کمپرسور میشود، در اثر چرخش تیغه ها و برخورد پره ها با گاز آن را با فشار به سوی لوله های خروجی هدایت میکند.
کمپرسورهای روتاری نسبت به کمپرسورهای پیستونی مصرف برق کمتری داشته و صدای حاصل از کارکرد آنها نیز کمتر است و درمجموع راندمان بالاتری نسبت به کمپرسورهای پیستونی دارند.
این کمپرسور متشکل از دو تیغه فلزی دارای ضخامت بصورت مارپیچ می باشد که یکی از تیغه ها ثابت و دیگری متحرک است.با به دام افتادن گاز و حرکت تیغه دوار و باتوجه به شکل مارپیچ، هوا به مرور فشرده میشود تا به نقطه انتهایی رسیده و ازمسیر خارج شود.
پوسته کناری بطورکامل محفظه را آب بندی کرده و جلوی هرگونه نشتی و ناقص شدن فرآیند فشرده سازی گاز را میگیرد. کمپرسورهای اسکرال درسیستم یخچال، کولرهای گازی، اسپلیت، داکت اسپلیت و چیلرهای مدولار و ظرفیت پایین مورد استفاده قرار میگیرند.
کمپرسورهای اسکرو بدلیل شکل ظاهری آنها اصطلاحا حلزونی نیز نامیده میشود.
این تجهیز از دو حلزون مارپیچ تشکیل شده است که با به دام افتادن گاز دراین فضا و باحرکت مارپیچ به مرور این فاصله کم و کمتر شده و عملیات فشرده سازی صورت میگیرد.
باتوجه به ساخت دستگاه و طراحی مهندسی این مارپیچ ها قابلیت فشرده سازی تا فشارکاری 15 بار را دارا میباشند.
درچیلرهای یکپارچه ی ظرفیت بالا، این کمپرسورها مورد استفاده قرارمیگیرد.
کمپرسورهای اسکرو باتوجه به شکل حلزونی خود دارای مقاومت بالاتری نسبت به اسکرال ها میباشند. پیوستگی تولید گاز فشرده در این کمپرسورها درظرفیت های بالا نسبت به اسکرال بیشتر بوده اما درظرفیت های پایین بدلیل نداشتن توجیه اقتصادی این کمپرسورها تولید نمی شوند.
از کمپرسورهای اسکرو بیشتر درچیلرهای یکپارچه ظرفیت بالا استفاده میشود. درحقیقت کمپرسورهای اسکرو با وجود دارا بودن طراحی حلزونی شکل، ازمقاومت بیشتری نسبت به کمپرسورهای اسکرال برخوردارند.
اما باوجود اینکه تولید گاز فشرده باظرفیت نسبتاً بالا درکمپرسورهای اسکرو امکان‌پذیر است، از این نوع کمپرسورها درظرفیت پایین به دلیل بالا بودن هزینه طراحی استفاده نمیشود.
مجموعه ای از لوله های مسی و صفحات آلومینیومی مشبک با طراحی خاص میباشد که دربخش خارجی دستگاه (outdoor) قرارگرفته و وظیفه آن جذب گرمای گاز مبرد (درحالت سرمایش)، یا دفع سرمای آن (درحالت گرمایش) و انتقال به محیط بیرون میباشد.
البته برخی تولیدکنندگان درتولید لوله های اواپراتور و کندانسور ازفلزات دیگری به غیر از مس نیز استفاده می نمایند، ولیکن درحال حاضر استفاده از لوله های مسی مناسب ترین گزینه میباشد.
مجموعه ای از لوله های مسی و صفحات آلومینیومی مشبک با طراحی خاص میباشد که دربخش داخلی دستگاه (Indoor) قرار گرفته و محل خنک سازی هوا(در حالت سرمایش) و یا دفع گرما (در حالت گرمایش) میباشد.به عبارتی هوای درون اتاق با مکیده شدن از قسمت بالای یونیت داخلی وارد محفظه اواپراتور شده و پس از خنک شدن(در حالت سرمایش) و یا گرم شدن(در حالت گرمایش) ازقسمت پایینی آن به سمت اتاق دمیده میشود.
ماده مبرد با دریافت گرمای محیط در بخش اواپراتور کولرگازی ازحالت مایع تبدیل به گاز شده و دربخش کندانسور با پس دادن گرما مجدداً به حالت مایع تبدیل میشود. نیروی لازم جهت چرخش گاز خنک کننده در سیستم توسط کمپرسور انجام میپذیرد.
گازخنک کننده مورد استفاده درکولرهای گازی معمولاً R22 بوده که در سال های اخیر به دلیل حفاظت از لایه ازون، با سایر گازهای سازگار با محیط زیست مانند R410A درحال جایگزین شدن میباشد.
وظیفه ی لوله مویی در کولرهای گازی افت فشار مبرد و ایجاد فرصت لازم جهت تبخیر آن در اواپراتور میباشد.
فرآیند تبدیل مایع به بخار را تبخیر گویند. تبخیر فرآیند عکس میعان است.
وظیفه الکتروموتور چرخش و کنترل سرعت پروانه فن میباشد که باحرکت دورانی پروانه دریونیت داخلی(indoor) هوای سرد شده در محفظه اواپراتور به درون اتاق هدایت میشود و در یونیت خارجی(outdoor) گرمای گرفته شده ازگاز مبرد توسط لوله های کندانسور، به فضای بیرون پرتاب میگردد.(فن ایندور را فن اواپراتور و فن آوتدور را فن کندانسور نیز می نامند.ضمناً در اکثر کولرهای پنجره ای،پروانه فن اواپراتور و کندانسور برروی یک محور قرارداشته و توسط یک الکتروموتور نیروی چرخش هردو پروانه تأمین میگردد).
وظیفه صدور فرمان و کنترل عملکرد بخش های مختلف دستگاه را به عهده دارد.
وسیله حفاظتی است که کمپرسور را در مقابل نوسانات برق، درجه حرارت بیش از حد و سایر موارد الکتریکی محافظت میکند.
برای کنترل برودت و تنظیم میزان سرمای مورد نیاز محیط مورد استفاده قرار میگیرد که معمولاً در روی اواپراتور نصب میگردد و فرمان قطع و وصل کمپرسور از این طریق صادر میشود.
هدف از بکارگیری خازن عمدتاً افزایش گشتاور در زمان راه اندازی کمپرسور است و معمولاً یک خازن نیز برای راه اندازی موتور فن مورد استفاده قرار میگیرد.
برق مورد نیاز بخش های الکتریکی را تامین می نماید.
